Pamplona is wereldberoemd vanwege het stierenrennen dat in juli de stad helemaal op zijn kop zet. Maar de hoofdstad van Navarra is ook boeiend als er geen stier te bekennen is. De stad ligt op een heuvel en verrast meteen met haar aanblik. Vanaf de robuuste stadsmuren ontvouwt zich een sfeervolle historisch centrum vol cultuur en karakter. Een mooie culinaire bonus van Iruña, zoals Pamplona in het Baskisch heet, vormen haar tapas. Deze pintxos worden vaak in één adem genoemd met die van culinaire grootmacht San Sebastián.

Oude vestingstad Pamplona
Dat Pamplona ooit een vestingstad was, blijkt direct bij aankomst. De imposante stadsmuren - gebouwd in opdracht van koning Filips II - behoren tot de best bewaarde bastions van Europa. Tegenwoordig kijken ze vredig uit over de moderne stadswijken, maar ooit vormden ze een strategisch verdedigingswerk. Achter deze muren ontvouwt zich een charmante oude stadskern, waar middeleeuwse straatjes en romaanse bouwwerken het decor vormen van een rijke geschiedenis. Pamplona werd in 75 v.Chr. gesticht door de Romeinse generaal Pompeius, en die Romeinse oorsprong is nog altijd voelbaar.
Wie zijn ontdekkingstocht begint bij de vestingwerken en afdaalt in de smalle straten, ontdekt elegante herenhuizen van soms wel zes verdiepingen hoog. Deze architectuur is niet alleen mooi, maar ook praktisch: in de zomer zorgen de hoge gevels voor welkome schaduw, terwijl ze in de winter bescherming bieden tegen de gure noordenwind. Loop je zuidwaarts, dan bereik je al snel het levendige Plaza del Castillo - het kloppend hart van Pamplona. Dit opmerkelijk grote plein, zeker voor een middelgrote stad, is omgeven door cafés, galeries en historische gebouwen. In de buurt vind je ook de beroemde stierenarena, het eindpunt van het jaarlijkse stierenrennen.
Hemingway en Pamplona
Zoals Ernest Hemingway onlosmakelijk verbonden is met
Havana, zo heeft hij ook een speciale plek in zijn hart voor Pamplona. De schrijver bezocht de stad maar liefst negen keer, aangetrokken door de lokale keuken, het bruisende caféleven en natuurlijk het stierenrennen. Zijn roman The Sun Also Rises - in het Spaans bekend als Fiesta - bracht de San Fermín-feesten internationaal onder de aandacht.
Hemingway is nog steeds zichtbaar aanwezig in de stad. Een bezoek aan het iconische Café Iruña op Plaza del Castillo is een must. Hier dronk hij zijn vermout, schreef hij passages van zijn boek, en kun je nu met hem op de foto dankzij een levensgroot standbeeld in het interieur. Aan hetzelfde plein, op nummer 1, ligt het historische Hotel La Perla - een favoriet logeeradres van de schrijver. Nog een opvallende plek is het beeld van Hemingway bij de stierenarena, waar hij vereeuwigd is als toeschouwer van het spektakel dat hij zo graag beschreef.
De grote encierro van Pamplona
In juli verandert Pamplona tijdens de
San Fermín-feesten in één groot feestgedruis. Het festival kent een eeuwenoude traditie en het stierenrennen - de encierro - is zonder twijfel het bekendste onderdeel. Elk jaar trekken de festiviteiten een gigantische menigte: de stad met normaal zo'n 200.000 inwoners verwelkomt dan plotseling tot wel een miljoen bezoekers.
Waar al die mensen verblijven? Hotels zijn al maanden van tevoren volgeboekt. Sommigen wijken uit naar nabijgelegen dorpen, anderen kiezen ervoor om onder de sterrenhemel te slapen - midden in de stad. Hoewel het festival toeristisch en economisch veel oplevert, zijn de meningen erover verdeeld. De risico's van het rennen met stieren en het massatoerisme roepen bij sommige inwoners weerstand op. Maar één ding is zeker: het San Fermín-festival is een spektakel dat je minstens eens in je leven moet hebben meegemaakt.
Kun je er niet bij zijn? Televisión Española (TVE) zendt elke ochtend het stierenrennen live uit, compleet met commentaar van ware encierro-experts. Zo proef je ook op afstand iets van de adrenaline en de energie die deze unieke week in Pamplona zo bijzonder maken.