Zaragoza is met bijna 700.000 inwoners de vijfde stad van Spanje en vormt een belangrijk knooppunt tussen Madrid, Barcelona en Valencia. Tot de bekendste trekpleisters behoren de monumentale kathedraal-basiliek aan de Ebro, het uitgestrekte Plaza del Pilar en natuurlijk Francisco de Goya. De wereldberoemde schilder bracht een belangrijk deel van zijn leven door in Zaragoza en liet er blijvende sporen na. De musea van de stad tonen meerdere sleutelwerken en schetsen uit zijn oeuvre. Ondanks haar centrale ligging en formaat blijft Zaragoza opvallend onder de radar bij het internationale toerisme. Juist dat maakt de hoofdstad van Aragón zo aantrekkelijk voor Spanje-liefhebbers die graag buiten de gebaande paden reizen.
Plaza del Pilar: een van de grootste pleinen van Europa
De meeste bezienswaardigheden van Zaragoza bevinden zich rond het indrukwekkende Plaza del Pilar, een van de grootste pleinen van Europa. Absolute blikvanger is de kathedraal-basiliek Nuestra Señora del Pilar, die al van ver zichtbaar is. Deze enorme barokke kerk, gebouwd in de 17e en 18e eeuw, is volledig gewijd aan de beschermheilige van Spanje. Volgens de overlevering verscheen Maria hier rond het jaar 40 aan de apostel Jacobus, staande op een zuil (el pilar), met de opdracht een heiligdom te bouwen. Tot op de dag van vandaag kussen pelgrims deze zuil, een ritueel dat nog altijd springlevend is.
Op 12 oktober, tijdens de Día de la Hispanidad - de belangrijkste nationale feestdag van Spanje - reizen tienduizenden gelovigen uit het hele land naar Zaragoza om Maria een bloemenhulde te brengen. Minder bekend, maar zeker niet minder indrukwekkend, is de naastgelegen kathedraal La Seo. Deze voormalige hoofdkerk van Zaragoza oogt van buiten relatief sober, maar het interieur is een rijk gelaagd geheel van romaanse, gotische, barokke en mudéjar-elementen. Een bezoek aan beide kathedralen laat goed zien hoe religie, macht en kunst hier eeuwenlang samenkwamen.
Trots van Zaragoza: Francisco de Goya
Goya is op meerdere plekken in de stad aanwezig. Aan het Plaza del Pilar herinnert een standbeeld aan de schilder die onlosmakelijk met Zaragoza verbonden is. Hoewel hij niet in de stad zelf werd geboren - dat gebeurde in 1746 in Fuendetodos, op zo'n 44 kilometer afstand - volgde hij in Zaragoza zijn opleiding en vervaardigde hij er zijn vroege fresco's, waaronder werk in de Pilar-basiliek.
Een vaste stop voor kunstliefhebbers is het Museo Goya in de Calle de Espoz y Mina. Het museum toont een representatieve selectie van zijn tekeningen en grafisch werk, thematisch gepresenteerd en geplaatst binnen zijn ontwikkeling als kunstenaar. Ook het Museo de Zaragoza bezit belangrijke werken van Goya en plaatst deze in bredere context van Aragónese kunstgeschiedenis. Na zoveel cultuur is het goed toeven in El Tubo, de compacte uitgaanswijk vlak bij het museum, waar tapasbars en cafés elkaar in hoog tempo afwisselen.
Buiten het centrum van Zaragoza
Ook buiten het centrum heeft Zaragoza verrassend veel te bieden. Net buiten de oude stad ligt het Palacio de la Aljafería, een van de best bewaarde Moorse paleizen van Spanje en een tastbare herinnering aan het islamitische verleden van de stad. Het complex werd gebouwd in de 11e eeuw en diende later als residentie van de Katholieke Koningen. De combinatie van islamitische architectuur en christelijke aanpassingen maakt een bezoek bijzonder de moeite waard.
Ten zuiden van het centrum ligt Puerto Venecia, een enorm winkel- en recreatiegebied dat tot de grootste van Spanje behoort. Bij minder goed weer - Zaragoza kent een grillig klimaat met wind en temperatuurschommelingen - kun je hier gemakkelijk een volle dag doorbrengen. Wie liever iets originelers zoekt, kan terecht in het Origami Museum Zaragoza, internationaal geroemd en buiten Japan vrijwel uniek. Voor gezinnen met kinderen is Acuario de Zaragoza een aanrader: het grootste rivieraquarium van Europa, gelegen op het Expo-terrein aan de Ebro, ten noordwesten van het centrum.