Swingende muziek, rum, sigaren, koloniale steden, exotische natuur, witte stranden, sensualiteit en een zon die letterlijk en figuurlijk altijd schijnt: Cuba heeft alles wat een land aantrekkelijk maakt. Maar ook de revolutionaire geschiedenis, de veelzijdigheid van het landschap en de hartelijke, veerkrachtige bevolking creëren een unieke energie die je nergens anders in de wereld aantreft. Het eiland ademt cultuur, ritme en historie, verweven in een dagelijks leven dat tegelijkertijd rauw, warm en onweerstaanbaar is.
De magische hoofdstad Havana
Havana - het betoverende hart van Cuba - ligt aan de noordkust in het westelijke deel van het eiland. Dankzij de overweldigende hoeveelheid bezienswaardigheden kun je je hier moeiteloos een volle week vermaken. De stad wordt traditioneel in drie zones verdeeld: Habana Vieja, Centro Habana en Vedado. De historische kern, Habana Vieja, is het bekendste deel van de stad en prijkt als Unesco-werelderfgoed op de kaart als het grootste historische centrum van Latijns-Amerika. Hier vind je iconische plekken zoals Bodeguita del Medio, de legendarische cocktailbar die wereldfaam geniet dankzij Ernest Hemingway.
Niet te missen is de levendige, licht verweerde en kilometerslange Malecón, de zeepromenade die Habana Vieja met Centro Habana verbindt. In dit deel van de stad liggen de toeristische trekpleisters voor het oprapen: het Gran Teatro, het statige Capitolio - een duidelijke knipoog naar het Amerikaanse Capitool - en talloze koloniale gebouwen die de grandeur van weleer laten herleven. Verder westelijk, in Vedado, wachten elegante oude hotels en historische locaties zoals het immense en Spartaanse Plaza de la Revolución. Toch schuilt de echte charme van Havana evenzeer in haar inwoners, het bruisende straatleven, de ruige zee, de rumcocktails, de geur van sigaren en natuurlijk de alomtegenwoordige Cubaanse muziek die het nachtleven tot in de vroege uurtjes laat zinderen.
Westelijk Midden-Cuba: Varadero, natuur en levendige steden
Op 142 kilometer ten oosten van Havana ligt Varadero, de bekendste badplaats van Cuba en het grootste resortgebied van het Caribisch gebied. De stad en haar 20 kilometer lange strook parelwitte stranden vormen samen het schiereiland Hicacos, dat via een ophaalbrug met het vasteland is verbonden. Al vanaf de 19e eeuw trekt Varadero bezoekers met zijn exclusieve hotels en het uitgestrekte Playa Azul, een strand met azuurblauw water waarin je tientallen meters de zee kunt inlopen.
Op 278 kilometer ten oosten van Varadero ligt Santa Clara, een levendige universiteitsstad die vooral bekendstaat om Che Guevara en de vele revolutionaire monumenten die zijn nalatenschap markeren. Op 72 kilometer ten zuidwesten van Santa Clara vind je Cienfuegos, de 'Parel van het Zuiden'. De charmante ligging aan de Bahía de Jagua, de overzichtelijke stadsopbouw volgens het Spaanse schaakbordpatroon en plekken zoals het Palacio de Valle, de Paseo del Prado, de strandboulevard en de Jardín Botánico - een van de bekendste botanische tuinen van Latijns-Amerika - maken het tot een geliefde bestemming.
Een bijzonder natuurgebied is Península de Zapata, een uitgestrekt schiereiland dat vooral bestaat uit moerassen en mangroves. Het gebied is een paradijs voor vogelliefhebbers, snorkelaars en duikers, met stille stranden, lagunes en een rijke biodiversiteit die typerend is voor deze regio.
Oostelijk Midden-Cuba: koloniale pracht, natuur en stranden
Op 94 kilometer ten zuiden van Santa Clara ligt Trinidad, een van de mooiste koloniale steden van Cuba en samen met Habana Vieja een openluchtmuseum vol historische schoonheid. De stad onderscheidt zich door haar intieme, landelijke karakter, geplaveide straten, pastelkleurige huisjes en elegante musea die zijn ondergebracht in oude herenpanden. Hier leer je alles over de bloeiende suikerindustrie die de stad rijkdom en architectonische pracht opleverde.
Op slechts 10 kilometer ten zuiden van Trinidad bevindt zich het schiereiland Ancón met een lange strook witte stranden en diverse toeristische voorzieningen die zowel door Cubanen als door buitenlandse reizigers worden gewaardeerd. Even buiten de stad, op 12 kilometer afstand, ligt het indrukwekkende Valle de los Ingenios, een vruchtbare vallei begrensd door de groene heuvels van de Sierra del Escambray, waar de sporen van de vroegere suikerindustrie nog overal zichtbaar zijn.
Op 71 kilometer noordoostelijk van Trinidad ligt Sancti Spíritus, gesticht in 1514 door Diego Velázquez en een van de oudste steden van Cuba. Verder oostelijk - op 286 kilometer van Trinidad - ligt Camagüey, de derde stad van het land. Deze stad staat bekend om haar schilderachtige pleinen, kronkelende straatjes en een koloniaal centrum dat nog altijd relatief onaangetast is door massatoerisme.
Oost-Cuba: historie, ritme en Afrikaanse invloeden
Santiago de Cuba is een broeierige, temperamentvolle stad die in de 16e eeuw korte tijd de hoofdstad van het eiland was. Als tweede stad van Cuba voelt Santiago anders aan dan Havana: warmer, ruiger en doordrenkt met sterke Afrikaanse invloeden die zichtbaar zijn in de bevolking, de muziek, het vurige carnaval en de talloze casas de la música waar dag en nacht ritmische klanken klinken. De stad beschikt daarnaast over prachtige koloniale architectuur, met als hart het levendige Parque Céspedes.
Op 20 kilometer ten westen van Santiago ligt El Cobre, ooit een mijnstadje, nu een belangrijk bedevaartsoord. De Basílica del Cobre - schitterend gelegen op een heuvel te midden van een tropische omgeving - trekt bezoekers en pelgrims uit het hele land vanwege de aanwezigheid van de Zwarte Maagd, een van Cuba's meest vereerde iconen.
Ten zuidoosten van Santiago bevindt zich Parque Baconao, een uitgestrekt Unesco-natuur- en recreatiegebied met bergen, lagunes, stranden en diverse attracties, waaronder een dierentuin en levensgrote dinosaurusreplica's. Helemaal in het oosten van het eiland ligt Baracoa, de oudste stad van Cuba en de plek waar Columbus in 1492 voet aan wal zette. De stad trekt reizigers met haar tropische stranden zoals Playa Maguana en het nabijgelegen Parque Nacional Alejandro de Humboldt, waar maar liefst twee procent van alle plantensoorten ter wereld voorkomt. Ten westen van Santiago ligt daarnaast het Gran Parque Nacional Sierra Maestra, een bergachtig gebied met de hoogste piek van het eiland, de 1974 meter hoge Pico Turquino, en tal van historische locaties waar Fidel Castro en Che Guevara zich tijdens de revolutie ophielden.
West-Cuba: natuurpracht, mogotes en duiken
West-Cuba wordt gedomineerd door de Cordillera de Guaniguanico en staat vooral bekend om haar natuurpracht: ruige kalksteenformaties (mogotes), tabaksvelden, grotten, stranden en koralen. Toeristisch draait het hier om Las Terrazas, Valle de Viñales en het duikgebied María La Gorda.
Las Terrazas ligt op 74 kilometer ten westen van Havana en werd in 1974 opgericht als natuurreservaat. Het kleine dorpje - omringd door de groene heuvels van de Sierra del Rosario - is uitgegroeid tot het belangrijkste centrum voor natuurtoerisme in deze regio. Het is een ideale uitvalsbasis om te wandelen, mountainbiken of paardrijden, gevolgd door ontspanning in natuurlijke poelen en riviertjes.
Valle de Viñales, sinds 1999 Unesco-werelderfgoed en 132 km² groot, is de absolute troef van West-Cuba. De vallei wordt gekleurd door fotogenieke mogotes, tabaksplantages en grotten zoals de populaire Cueva del Indio, waar je een deel van de ondergrondse rivier per boot kunt verkennen. Reizigers verblijven doorgaans in Pinar del Río of het dorp Viñales.
Helemaal in het uiterste westen van het eiland ligt María La Gorda, een van de beroemdste duikgebieden van Cuba. Buiten het duiken is er weinig te doen, maar onder water vind je spectaculaire koralen, grotten en scheepswrakken. Een van de meest bijzondere spots is de 18 meter diepe onderwatergrot Salón de la María. Ook voor de kust van Isla de la Juventud, het grootste Cubaanse eiland binnen de Archipiélago de los Canarreos, vind je talloze ongerepte stranden en uitstekende duiklocaties. De archipel telt ruim 600 eilandjes en is een waar paradijs voor rustzoekers en duikliefhebbers.
Cubaans-Spaans
Het Cubaans-Spaans kenmerkt zich door het wegvallen of nauwelijks uitspreken van medeklinkers, vooral aan het einde van lettergrepen. In plaats van 'vosotros' wordt er 'ustedes' gebruikt. Het vocabulaire is rijk aan regionale, koloniale en buitenlandse invloeden, afkomstig van onder meer de Canarische Eilanden, Andalusië, Galicië, Afrika, Frankrijk en de Verenigde Staten. Een leuk voorbeeld is 'pulover', dat in Cuba gewoon 't-shirt' betekent.
Hoewel het land relatief weinig officiële taalscholen kent, zijn er meer dan genoeg mogelijkheden om je Spaans te verbeteren via reisorganisaties, universiteiten, culturele instellingen, casas particulares of simpelweg door dagelijks contact met de lokale bevolking. Veel reizigers merken zelfs dat ze in Cuba sneller durven spreken, doordat gesprekken spontaan en laagdrempelig ontstaan. Daarnaast helpt de warme, nieuwsgierige aard van de Cubanen om je woordenschat razendsnel uit te breiden.
Feitjes
Grootte: 110.860 km² (2,9 keer Nederland)
Inwoners: 9,8 miljoen inwoners
Hoofdstad: Havana
