Gelegen op 2.560 meter boven zeeniveau combineert Cuenca koloniale charme met een ontspannen levensritme. De stad voelt veilig en gastvrij aan, en dankzij het milde bergklimaat is het er het hele jaar door aangenaam van temperatuur. Met haar levendige uitgaansleven, uitstekende restaurants en rijke culturele aanbod trekt Cuenca niet alleen reizigers, maar telt de stad ook een groot aantal buitenlandse bewoners. Sinds 2019 verbindt een moderne tram de belangrijkste wijken met het historische centrum, waardoor het verkennen van deze sfeervolle UNESCO-stad nog eenvoudiger is.
Van Tomebamba tot UNESCO-werelderfgoed
Lang voordat de Spanjaarden in 1557 Cuenca stichtten, lag hier de Inca-stad Tomebamba, genoemd naar de rivier die nog altijd door de stad stroomt. Deze nederzetting, ooit bijna even indrukwekkend als Cusco, werd tijdens de machtsstrijd tussen de Inca-broers Atahualpa en Huascar met de grond gelijkgemaakt. Na de komst van de Spanjaarden werd op de ruïnes een nieuw stad gebouwd, met een strak stratenplan, sfeervolle pleinen en talloze kerken. Dat leverde Cuenca later de bijnaam "stad van de honderd kerken" (la ciudad de las cien iglesias) op. In de jaren 1860 vestigden Franse jezuïeten zich in Cuenca, waar zij tot op de dag van vandaag actief zijn. Eeuwenlang bleef de stad relatief geïsoleerd door haar ligging in de Andes, maar moderne wegen, dagelijkse vluchten en internationale busverbindingen maakten daar in de 20e eeuw een einde aan. In 1999 kreeg het historische centrum een plek op de UNESCO-Werelderfgoedlijst, waarmee Cuenca officieel erkenning kreeg als een van de best bewaarde koloniale steden van Latijns-Amerika.

Parque Calderón en omgeving
Het kloppende hart van Cuenca is Parque Calderón, een levendig en bloemrijk plein waar lokale bewoners, toeristen en straatverkopers elkaar ontmoeten in de schaduw van hoge palmbomen. Aan de oostzijde torent de indrukwekkende Nieuwe Kathedraal (Catedral de la Inmaculada Concepción) boven alles uit, herkenbaar aan haar markante blauwe koepels die vanuit verschillende delen van de stad zichtbaar zijn. Het interieur is minstens zo indrukwekkend, met marmeren zuilen, kleurrijke glas-in-loodramen en een prachtig altaar. Direct aan de overkant staat de Oude Kathedraal (Iglesia del Sagrario), eenvoudiger van uiterlijk maar rijk aan geschiedenis; tegenwoordig fungeert het gebouw als museum. Op korte loopafstand ligt de Plazaleta del Carmen, beter bekend als Plaza de las Flores, waar dagelijks een geurige en kleurrijke bloemenmarkt plaatsvindt - een plek die al decennialang tot de meest gefotografeerde locaties van Cuenca behoort.
Levendige universiteitsstad aan de rivier
Cuenca is niet alleen een centrum van cultuur en geschiedenis, maar ook een belangrijke universiteitsstad. Instellingen zoals de Universidad de Cuenca en de Universidad del Azuay trekken studenten uit heel Ecuador en zelfs daarbuiten. Dit geeft de stad een jonge, energieke uitstraling en zorgt voor een levendige mix van cafés, boekwinkels en betaalbare eettentjes. Een geliefde ontmoetingsplek voor studenten is de rivier Tomebamba, die door het historische centrum stroomt. Langs de groene oevers vind je grasvelden en wandelpaden waar studenten voor of na hun lessen samenkomen om te picknicken, te studeren of gewoon een ontspannen wandeling te maken.
Dagtrips vanuit Cuenca
Op minder dan een uur rijden ligt Nationaal Park Las Cajas, een heuvelachtig toendralandschap vol meren, bijzondere flora en fauna en een uniek 'quinoabos' met rode papyrusbomen. Het park biedt wandelroutes in uiteenlopende lengtes en moeilijkheidsgraden.
Op cultureel gebied is vooral Ingapirca een hoogtepunt. Deze belangrijkste Incaruïnes van Ecuador liggen op ongeveer anderhalf uur rijden van Cuenca. De vindplaats combineert Inca-architectuur met invloeden van het inheemse Cañari-volk. De Tempel van de Zon, gebouwd in een ovale vorm die uniek is voor de regio, biedt een schitterend uitzicht over het omliggende berglandschap.