Wie een rechte lijn trekt van Lima naar Cusco, komt bijna halverwege die lijn de plaats Ayacucho tegen. De stad staat bekend om haar serene sfeer, talloze kerken en traditionele ambachten. De stad, die in de volksmond ook wel 'de stad van de kerken' wordt genoemd, bestaat uit een aaneenschakeling van verborgen binnenplaatsen en monumentale gebouwen uit de koloniale tijd. De vele rustige patios geven Ayacucho een intieme charme die diep verweven is met de Andesidentiteit. Tegelijkertijd draagt de regio de littekens van een pijnlijk verleden: Ayacucho was het centrum van het conflict met Sendero Luminoso, dat Peru in de jaren tachtig en negentig in haar greep hield. Het rouwproces dat na die gewelddadige tijd is gestart, wordt in deze streek sterk gevoeld en bewust op de voorgrond geplaatst.
Andeslandschap en uitzichtpunten
De ligging van Ayacucho is een van haar grootste troeven. Vanaf uitzichtpunten zoals het Mirador de Acuchimay ontvouwt zich een panorama van rode daken, droge heuvels en helder berglicht. Het landschap ademt traditionele Andescultuur: alpaca's grazen op de hellingen en kleine dorpen liggen op korte afstand. Net buiten de stad liggen de ruïnes van Wari, de hoofdstad van een invloedrijk pre-Incarijk dat een belangrijke rol speelde in de Andesgeschiedenis.
Ambachten en kunst van Ayacucho
Het historische hart van Ayacucho strekt zich uit rond de Plaza de Armas, waar de imposante kathedraal het plein domineert. In de omliggende straten staan koloniale huizen met kleurrijke binnenplaatsen, kleine musea en werkplaatsen van ambachtslieden. In de kleine ateliers die je op verschillende plaatsen in de stad en omliggende dorpen kunt bezoeken, vind je prachtige beelden van Huamanga-steen, keramiek uit Quinua. Ook staat de streek bekend om de fijne sieraden uit de wijk Santa Ana en de beroemde retablos: kleurrijke miniatuurtafeltjes die verhalen uit het Andesleven uitbeelden. Deze kleurrijke en drukgevulde wandkastjes worden met de hand gemaakt, veelal volgens technieken die al generaties lang worden doorgegeven. Zo voelt Ayacucho als een levendige plek waar traditie en creativiteit overal zichtbaar zijn.
Museo de la Memoria
Een van de meest aangrijpende plekken om te bezoeken in Ayacucho is het Museo de la Memoria. Dit bescheiden museum staat stil bij de immense impact die de guerrillabeweging Sendero Luminoso op Peru heeft gehad. Sendero Luminoso, in het Nederlands bekend als Lichtend Pad, voerde in de jaren tachtig en negentig een gewelddadige opstand tegen de Peruaanse staat, waarbij dorpen, burgers en overheidsinstellingen het doelwit werden van terreur. Het conflict leidde tot tienduizenden slachtoffers, vooral in landelijke Andesregio's zoals Ayacucho. De eenvoudige tentoonstellingen (voornamelijk in het Spaans) zijn bijzonder aangrijpend: ooggetuigenverslagen beschrijven de gruwelijke gebeurtenissen uit die tijd, en een montage van foto's van moeders van wie de kinderen werden gedood of verdwenen zijn, maakt diepe indruk. Sommige van deze moeders zijn nog steeds in het museum aanwezig en delen, wanneer je Spaans goed genoeg is, hun persoonlijke herinneringen aan deze tragische periode.