Swingende muziek, rum, sigaren, koloniale steden, exotische natuur, witte stranden, sensualiteit en een zon die letterlijk en figuurlijk altijd schijnt; Cuba heeft alles wat een land aantrekkelijk maakt. Maar ook de revolutionaire geschiedenis, de veelzijdigheid en de hartelijke, veerkrachtige bevolking maken dat er op dit Caribische eiland een unieke sfeer heerst die je nergens anders in de wereld zo vindt.
De magische hoofdstad Havana
Het magische Havana bevindt zich aan de noordkust in het westelijk deel van Cuba. De ontelbare toeristische attracties maken dat je er met gemak een week kunt verblijven. Havana kan voor de reizigers in drie gebieden worden verdeeld: Habana Vieja, Centro Habana en Vedado. Verreweg de meeste bezienswaardigheden zijn te vinden in de oostelijk gelegen historische kern. Bekend als Habana Vieja en Unesco werelderfgoed het grootste historische centrum van Latijns-Amerika. Daar vinden we ook de toeristische trekpleister Bodeguita del Medio. De legendarische cocktailbar beroemd vanwege Ernest Hemingway. Niet te missen is verder de sfeervolle, doorleefde en kilometerslange Malecón. Deze zeepromenade verbindt Habana Vieja met Centro Habana. De toeristische trekpleisters liggen er voor het oprapen. Gran Teatro of het symbolische Capitolio, een kopie van het Amerikaanse capitool zijn wat voorbeelden. Nog verder westelijk vinden we Vedado. Daar vinden we statige, oude hotels afgewisseld met revolutionaire plekken als het kolossale, Spartaanse Plaza de la Revolución. Naast al die historische bouwwerken wordt de charme van Havana net zozeer gemaakt door haar inwoners, het levendige straatleven, de ruwe zee, de rumcocktails, de sigaren en natuurlijk de Cubaanse muziek met het daarbij behorende bruisende nachtleven.
Op 142 km ten oosten van Havana bevindt zich Varadero. Dit is de bekendste badplaats van Cuba en het grootste resort van het Caribisch gebied. De stad en de 20 km strook parelwitte stranden maken deel uit van het schiereiland Hicacos. Met een ophaalbrug verbonden met het vaste land. Al sinds de 19e eeuw oefent Varadero veel aantrekkingskracht uit op toeristen. Dankzij exclusiviteit en de kilometerslange prachtige stranden met wit zand. Vanwege haar azuurblauwe water waarin je tientallen meters de zee kunt inlopen, wordt het strand niet zonder reden Playa Azul genoemd.
Op 278 km ten oosten vinden we Santa Clara. Een universiteitsstad die vooral bekend is vanwege Che Guevara en zijn vele revolutionaire monumenten. Op 72 km ten zuidwesten van Santa Clara bevindt zich Cienfuegos. Een van de charmes van de 'Parel van het Zuiden' is de ligging aan een baai: Bahía de Jagua. De havenstad is overzichtelijk ingedeeld volgens het Spaanse schaakbordpatroon met avenidas en calles. Die voeren naar de levendige hoofdstraat Paseo del Prado, het prachtige Palacio de Valle (een voormalig casino), een aantrekkelijk strandboulevard en Jardín Botánico. Een van de bekendste botanische tuinen van Latijns-Amerika. Een bijzonder natuurgebied vormt Península de Zapata. Dit schiereiland bestaat hoofdzakelijk uit moeras en biedt reizigers volop fauna (vooral vogels), stranden en goede plekken om te duiken en te snorkelen.
Op 94 km ten zuiden we Santa Clara ligt het prachtige openluchtmuseum Trinidad. Samen met Oud-Havana biedt Trinidad de mooiste koloniale architectuur van Cuba. Wat Trinidad een andere charme geeft dan de Cubaanse hoofdstad is haar landelijke karakter. En het idee dat de tijd hier stil lijkt te staan. De oude kern wordt getypeerd door kinderkopjes en vrolijk gekleurde huisjes. En tal van elegante musea die gehuisvest zijn in statige herenpanden. Daar kun je van alles te weten komt over haar florerende suikerindustrie waaraan de stad zijn schoonheid en rijkdom te danken heeft. Op maar 10 km ten zuiden van Trinidad vinden we het schiereiland Ancón. Rondom de strook witte stranden hier zijn toeristische voorzieningen ontwikkeld geliefd bij zowel buitenlandse toeristen als Cubanen. Op natuurgebied mag Valle de los Ingenios dat op maar 12 km van Trinidad is verwijderd evenmin onvermeld blijven. De vlaktes geflankeerd door de groene heuvels van de Sierra del Escambray maken indruk.
Op 71 km in noordoostelijke richting van Trinidad vinden we het koloniale Sancti Spíritus. In 1514 door Diego Velázguez gesticht. Op 286 km ten oosten van Trinidad, in het hart van Cuba, is het fraaie Camagüey gelegen. De derde stad van Cuba kent een bijzonder koloniaal centrum gedomineerd door schilderachtige pleinen en kronkelende, smalle straatjes. Het toerisme is er nog tamelijk op de achtergrond.
Santiago de Cuba is een broeierige stad met een rijk verleden die in de 16e eeuw enige tijd de hoofdstad van Cuba vormde. De tweede stad van Cuba voelt letterlijk en figuurlijk heel anders aan dan Havana. Helemaal aan de andere kant van het eiland gelegen. In Santiago de Cuba waar de temperaturen nog hoger liggen, zijn sterke Afrikaanse wortels. Die je vind terug bij de bevolking, het hartstochtelijke carnaval en de ritmische muziekgenres die dag en nacht schallen uit de vele muziekhuizen. De bruisende casas de la música. Tegelijkertijd kent Santiago imposante koloniale architectuur die je vooral vindt in het levendige stadshart Parque Céspedes.Op 20 kilometer ten westen van Santiago vinden we het dorpje El Cobre waar ooit zilvermijnen stonden. Tegenwoordig geniet het dorpje vermaardheid vanwege de schitterende Basílica del Cobre. Een magneet voor toeristen en pelgrims uit heel Cuba. Magistraal gelegen op een heuvel in een weelderige tropische setting bevindt zich in de betoverende basiliek de Zwarte Maagd.
Ten zuidoosten van Santiago aan de Caribische Zee vinden we ook nog Parque Baconao. Een uitgestrekt Unesco natuur- en recreatiepark. Met bergen, lagunes, stranden en kinderattracties waaronder een dierentuin en grote replica's van dinosauriërs. Op het oostelijkste puntje van het eiland is Baraco gelegen. De oudste Cubaanse stad (Columbus landde hier in 1492) en de oorspronkelijke hoofdstad van Cuba. Toeristen komen vooral af op een aantal paradijselijke stranden (zoals Playa Maguana) en Parque Nacional Alejandro de Humboldt. In het nationale park zijn twee procent van alle plantensoorten ter wereld te vinden. Ten westen van Santiago de Cuba bevindt zich ook nog Gran Parque Nacional Sierra Maestra. Een nationaal park met de hoogste bergen van het eiland. Met 1974 meter is Pico Turquino (1974 meter) hier de uitschieter. Het park omvat tevens de nodige revolutionaire plaatsen waar Fidel Castro en Che Guevara zich ophielden tijdens de opstand.
Gedomineerd door een van de drie belangrijkste bergketens van Cuba - Cordillera de Guaniguanico - heeft West-Cuba de reiziger vooral schitterende natuur te bieden. Tabaksvelden, stranden en koralen en de wonderbaarlijke kalksteenformatie: mogotes. Toeristisch draait het West-Cuba vooral om Las Terrazas, Valles de Viñales en het duikgebied María La Gorda. Op 74 km ten westen van Havana vinden we Las Terrazas. In 1974 aangelegd als natuurreservaat geldt ze inmiddels als het belangrijkste centrum op Cuba voor natuurtoerisme. Gelegen in de heuvels van Sierra de Rosario telt het dorpje Las Terrazas nog geen 1000 zielen. Ze vormt een fijne uitvalsbasis om te wandelen, te mountainbiken of paard te rijden in de omringende groene omgeving. Na deze activiteiten gaat er weinig boven relaxen in de natuurbaden.
Sinds 1999 Unesco Werelderfgoed en goed voor 132 km² geldt Valle de Viñales als de grootste trekpleister van West-Cuba. Gekleurd door bijzonder fotogenieke mogotes, tabaksvelden en grotten is een bezoek aan deze vallei een onvergetelijke ervaring. Een bekende grot is Cueva del Indio. Een gedeelte van de ondergrondse rivier San Vicente kun je hier per boot bezoeken. Reizigers die Valle de Viñales aandoen, strijken vaak neer in de provinciehoofdstad Pinar del Río of het provincieplaatsje Viñales. In het uiterste westen van Cuba vinden we ook nog het bij reizigers geliefde María La Gorda. Een bekend duikreservaat met tientallen duikplaatsen; verder is er eigenlijk weinig anders. Maar met prachtige koralen, grotten en scheepswrakken is het onderwaterlandschap hebben duikliefhebbers weinig anders nodig. Een van de meest bijzondere duiklocaties is de 18 meter diepe onderwatergrot Salón de la María die drie ingangen kent. Top duiklocaties vind je ook voor de kust van Isla de Juventud. Het grootste Cubaanse eiland maakt deel uit van Archipiélago de los Canarreos. Met een heel scala aan onbedorven bountystranden en fraaie duiklocaties telt deze archipel ruim 600 eilandjes.
Typerend voor Cubaans-Spaans is het niet of nauwelijks uitspreken van medeklinkers. In het bijzonder aan het eind van een lettergreep. In Cuba wordt in plaats van 'vosotros' (jullie) 'usteded' (u) gebruikt. In het Cubaans vocabulair duiken de nodige Spaans-regionale en buitenlandse invloeden op. Zo zijn er veel woorden overgewaaid van de Canarische eilanden en van Andalusië en Galicië. Daarnaast hebben ook Afrikaanse, Franse inheemse en Amerikaanse invloeden hun intrede gedaan in het Cubaanse vocabulaire. Een voorbeeld hiervan is 'pulover' - in Cuba een t-shirt. Cuba kent relatief weinig Spaanse taalscholen. Wel zijn er genoeg mogelijkheden om aan je Spaans te sleutelen via reisorganisaties, universiteiten, culturele instellingen, casas particulares of simpelweg met de mensen op straat.